In the jungle, the mighty jungle...

Boa tarde! :)

Vandaag alweer het 2e blog van mijn tijd in Sete Lagoas, Brazilië!

Woensdag 3 september 2014
06.30 u (Meu Deus….)
De wekker gaat. Mijn eerste dag bij Embrapa! Dit is het overheidsinstituut waar ik de komende 5 maanden stage zal lopen. Ik ben nieuwsgierig en heb er zin in, dus ik heb totaal geen moeite met de tijd van opstaan.
Als ik in de keuken kom is het meisje dat hier in huis woont, Alexandra, al op. Ik ben er naarmate de tijd (en vooral mijn Portugese woordenschat) vordert achter gekomen dat Leca (zo is haar bijnaam) niet de huishoudster is, zoals ik eerst dacht. Ze is toen ze 5 jaar was opgenomen in de familie van Claudia nadat die van haar niet goed voor haar zorgde. Ze woont in Claudia’s huis en doet daar wat klusjes en dingetjes.
De keukentafel is gedekt en zodra ik binnenkom begroet Leca me vrolijk en begint me allemaal eten voor te schotelen. Ik hoef zelf niets te doen behalve op een stoel te gaan zitten, en ik vraag me af of dit normaal is hier. Leca lijkt er nogal plezier in de hebben en dus besluit ik er niet naar te vragen. Ze kletst vrolijk tegen me aan ondanks dat ik minstens driekwart van haar verhalen niet begrijp omdat ze nogal snel babbelt. Ze wijst op stukken fruit en kaas en noemt de Portugese naam ervan, en ze lacht breed als ik bij al het voedsel dat ze me laat proeven zeg dat ik het lekker vind.
Ook Claudia en haar broer zijn na een tijdje wakker en in het huis te vinden. Ik zit al ruim op tijd klaar om te gaan en spiek af en toe door de deur of mijn begeleidster er al is.

07.35 u
Mijn begeleidster, die voor het gemak ook Claudia heet, komt me van huis ophalen om me te introduceren bij Embrapa. Ook van haar krijg ik een knuffel als ik haar ontmoet. Ze spreekt Engels en dat is toch wel fijn!

Net als veel mensen die ik hier ontmoet is Claudia dol op kletsen. De rit naar Embrapa gaat een beetje kriskras door de stad en duurt wel minstens een half uur, dus genoeg tijd voor haar om me allerlei dingen over de stad te vertellen, en over het instituut natuurlijk!
Embrapa is dus een overheidsinstituut, met vele afdelingen verspreid door heel Brazilië. Het verschil in de afdelingen zit ‘m in het gewas of de diersoort welke wordt bestudeerd. De afdeling waar ik ga werken heet Embrapa Milho e Sorgo. Milho betekent maïs en met dit gewas zal ik de komende tijd gaan werken! Er werken ongeveer 300 mensen bij deze afdeling, plus nog eens 200 studenten van de plaatselijke universiteiten. Best een hoop mensen!
Het is moeilijk om door de overheid gefinancierd te worden, vaak moeten ze geld opsparen voor noodgevallen en kunnen bepaalde technieken niet gebruiken omdat die te duur zijn. Ik ben benieuwd hoe het werk in het lab er hierdoor aan toe gaat.

We hebben ook gelijk een heel gesprek over mijn project. Ik denk dat er wel mensen zijn die het interessant vinden om te weten wat ik nou precies doe (en anders doe je maar alsof!), dus ik zal het een beetje simpel proberen uit te leggen. Het is namelijk zéér ingewikkeld en van ontzéttend hoog niveau, maar dat was ook wel te verwachten van mij natuurlijk.
Ik zal voor Embrapa een bepaalde marker, een Single Nucleotide Polymorphism marker, gaan testen. Deze is ontwikkeld door andere onderzoekers van Embrapa. Met deze marker kan getest worden of maïspopulaties het juiste genotype hebben voor tolerantie tegen aluminium in de bodem.
Dit is heel nuttig om te weten omdat hier in Brazilië een groot savanne-achtig gebied is, de Cerrados, waar de grond erg zuur is. Hierdoor kan er veel aluminium vrij komen in de bodem, en dit is niet gezond voor gewassen. Er is dus een groot gebied in Brazilië dat ongeschikt is om voedselgewassen op te groeien, terwijl men dit wel graag wil doen! Door maïslijnen te kweken die op deze aluminiumrijke bodem kunnen groeien kan er meer voedsel worden geproduceerd.

08.10 u
Eenmaal bij Embrapa aangekomen valt de ingang van het terrein me direct op. De bewakers staan klaar om iedereen die binnenkomt eens stevig te controleren. Nou goed, ze kijken alleen even de auto in en als je herkennen dan is het groeten en doorrijden. “Well yes, they have guns.”, zegt Claudia schouderophalend als we langsrijden. Ik probeer te doen alsof dat prima is, maar ik gaap haar blijkbaar een beetje verbijsterd aan want ze moet lachen. “It’s because people came here at night to steal things, for instance from the irrigation system in the fields or from the machines. They took parts of the machines to use in their houses, like batteries or cables. So here there are always guards.”. Ach ja, waarom niet. Je voelt je tenminste wel veilig binnen het terrein denk ik dan maar. Toch vraag ik haar voor de zekerheid even na of ik een fotootje mag nemen van de ingang. Ondanks dat de bewakers op dat moment binnen zitten heb ik toch niet zo’n zin om op dag één al tegen de grond gewerkt te worden door mannen met geweren!

Het instituut is heel uitgestrekt, het heeft verschillende proefvelden en veel gebouwen die soms best een eindje van elkaar liggen. Het gebouw waarin ik vooral zal werken en waarin de laboratoria zijn gevestigd heet het Núcleo de Biologia Aplicada (Centrum van de Toegepaste Biologie, kortweg NBA). Vanuit dit gebouw ‘reis’ ik af en toe af naar andere gebouwen.
Ik word voorgesteld aan een heleboel mensen van wie ik de naam niet onthoud, en vice versa. Baukje is hier een vreemde en daarmee interessante naam om te hebben. Iedereen staart met een gerimpeld voorhoofd naar mijn naamkaartje en sommigen vragen na een tijdje maar of ik ook een nickname heb, haha.

16.30 u
Na een middagje artikelen lezen is het tijd om naar huis te gaan. Deze eerste dagen zal Claudia mij halen en brengen, tot ze weet welke bus voor mij het makkelijkst is om te nemen, en hoe laat die ’s ochtends gaat. Er gaan 5 bussen van Embrapa door de stad, die elke ochtend om 07.30 u op het terrein aankomen en elke middag om 16.30 u weer vertrekken. Als je de bus ‘s middags mist moet er iemand die een auto heeft op je wachten. Even op en neer tussen de middag, of zomaar even langer blijven als je nog wat werk af wilt maken is hier niet zo vanzelfsprekend als in Nederland. Dat zal nog wel even wennen worden.
De komende tijd zal ik in het lab gaan rondkijken en meelopen met andere onderzoekers om de regels en protocollen te leren kennen. Ik ben benieuwd!

Vrijdag 4 september 2014
12.30 u
Vandaag na de lunch ga ik samen met een andere Msc studente van Claudia, Roberta, op pad om mijn veiligheidsuitrusting voor het lab te regelen. Deze bestaat echter niet alleen uit de gebruikelijke labjas en bril, want het is hier namelijk wel een feest! Als je tijdens veldwerk de slangen weet af te weren met een paar dikke schoenen en beschermkappen om de benen moet je daarna tijdens je wandelingetje naar het lunchgebouw vooral opletten geen hersenschudding op te lopen! De kolossale zaden van de boom Cutieira arvore komen af en toe als bommen naar beneden en hebben de grootte van een kleine kokosnoot. Vergeet ondertussen vooral niet regelmatig een centimeter of 5 aan factor 60 op te smeren en tijdens veldwerk een uiterst charmant jungle-flaphoedje te dragen, want de zon is regelmatig enthousiast van de partij. Mocht je hierna onverhoopt toch ongedeerd de dag door komen dan zijn er ’s nachts gelukkig genoeg muggen aanwezig om je het uiterlijk van een krentenbol te geven. Na 4 dagen had ik al een ontstoken voet door een overdosis aan muggenbeten. “Nossa…! (Wow…!) And now it is winter here! There are not that many mosquitoes yet.”. Super… Dat wordt een charmante zomer voor mij!
De verpleegster geeft me antihistamine tabletten mee en knipoogt als ik vertrek. “For you, this is the jungle, Holandesa!”.

Gelukkig wel een gezellige jungle, want we gaan het eerste weekend in, en ik heb er zin in want er staan wat leuke activiteiten op het programma. Met dank aan de gastvrije inwoners van Sete Lagoas en Minas Gerais! :)
 
De mensen in Minas Gerais
De mensen in de deelstaat Minas Gerais staan erom bekend ontzettend warm en gastvrij te zijn. Hier hoopte ik van tevoren op en ik ben heel blij en opgelucht dat dit inderdaad blijkt te gelden!

Het begon al met het feit dat de zus en zwager van Claudia (mijn hospita, dus niet die van Embrapa, haha) mij van het vliegveld kwamen halen. Toen ze me als begroeting een omhelzing gaven was ik verrast. Ik vond het een warm welkom!
Zo’n omhelzing als begroeting is hier heel normaal. Het gaat vaak gepaard met één kus op de wang en een glimlachend “Tudo bem?” (Alles goed?). Echt bijna íedereen die ik hier ontmoet doet dit, zelfs de mensen die mijn naam nog niet eens weten. Ik vind het heel erg leuk! Je voelt je direct opgenomen door iemand. Een handdruk zoals in Nederland bij een begroeting gebruikelijk is vind ik hiermee vergeleken nogal een afstandelijk gebaar. Dat is de aard van de Nederlanders misschien ook wel een beetje. Net zoals dat we het bijvoorbeeld wat minder prettig of gebruikelijk vinden om iemand die we nauwelijks kennen bij ons thuis uit te nodigen, of mee te nemen naar familie aangelegenheden.
Ik heb dat zelf ook wel, maar ik wil dat graag veranderen want ik merk hier hoe fijn het is dat iedereen mij overal mee heen sleept en mij welkom heet. Ik heb me sinds ik hier ben nog geen moment alleen gevoeld en voel me overal meer dan welkom.

De mensen hier gedragen zich ook zo naar elkaar toe. In veel huizen waar ik kom pakt eigenlijk iedereen die er rondloopt eten of drinken wanneer ze willen, of het nou familie is van de huiseigenaar of vrienden. Er wordt ook vaak naar mij geroepen dat ik vooral moet doen alsof ik thuis ben. Het leven kan gek lopen: het ene moment heb je een kamertje van 10 m2 in Wageningen, en nu heb ik al een stuk of wat huizen in Brazilië, haha!

Mijn eerste weekend in Sete Lagoas bestaat dankzij deze gastvrijheid vooral uit feestjes en gezellige activiteiten. Vrijdagmiddag is het bijvoorbeeld feest bij Nado-Livre, de sportschool waar Claudia mijn hospita werkt. Ze bestaan 25 jaar! Ik wandel erheen en word zodra ik binnenstap weer van allerlei kanten geknuffeld door mensen die ik één of misschien nog geen enkele keer heb ontmoet. Claudia vraagt of ik van dansen houd en ik word een danszaal ingeduwd waar een workshop bezig is. “Ella é de Holanda!”. De lerares rent enthousiast op me af. “Helloooo, what is your name??? Let’s dance!!”. Na de workshops is er een feestje waar Claudia’s hele familie ook is. Een gezellige avond!

Na dit feestje ga ik door naar Roberta en wat andere studenten van Embrapa, die me ’s middags op het werk hebben gevraagd mee te gaan naar een club waar live muziek wordt gespeeld. Het is gezellig, ondanks dat ik de club zelf niet zo leuk vind. De vrienden van één van de meisjes spreken goed Engels en ik krijg allerlei dansjes aangeleerd die hier in Brazilië op dit moment populair zijn, zoals een dansje op een carnavalshit, “Lepo Lepo”, en ik leer hoe ik op de Braziliaanse smartlappen moet dansen, “With one hand on your forehead, like this, like you are crying!”. Er wordt uitgebreid gelachen en geklapt als ik de dansjes weet uit te voeren. “Yes, yes! Very good, haha!”.

Die zaterdag kan ik dit geleerde mooi in de praktijk brengen als Claudia en haar familie me de zaterdag hierop meenemen naar een bruiloft. Ik vind het echt bijzonder dat ze dit doen. Ik mag de hele bruiloft namelijk meemaken, van de ceremonie tot het diner en het feest. Terwijl ik degenen die gaan trouwen nog nooit heb ontmoet!
Als we aankomen bij de kerk denk ik even dat we een foutje hebben gemaakt: we zijn op een gala beland in plaats van op een bruiloft! Alle vrouwen hebben zich tot in de puntjes opgemaakt en lopen in de prachtigste jurken op metershoge hakken. Dit moet ik ook maar gaan leren, want gisteren in de club droegen alle meisjes ook al zulke hoge hakken. Ik heb voor de bruiloft een paar hakken van mijn hospita te leen gekregen, want mijn platte (oké, en een beetje stoffige) ballerina’s konden écht niet hoor, volgens iedereen.
Gelukkig zie ik naarmate het feest die avond vordert dat de vrouwen allemaal een paar Havaiana’s hebben meegebracht en de één na de ander strompelt naar haar tafel om haar hakken om te wisselen en daarna weer verder te dansen op “Lepo Lepo” en sertanejo (de smartlappen). De nichtjes van Claudia zijn in de wolken als blijkt dat ik de dansjes ook ken en willen alleen maar heel de avond dansen. Als we naar huis gaan kan ik nog nét bij de auto komen, maar ik heb het wél de hele avond op mijn hakken volgehouden! Al is het maar omdat ik nog geen Havaiana’s heb gekocht…

Beijos!